Khủng hoảng hiện tại đã ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế và xã hội. Để xử lý hiệu quả, chúng ta cần tăng cường hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp và cải thiện chính sách hỗ trợ. Sự hợp tác và đoàn kết cùng nhau trong việc vượt qua khó khăn sẽ giúp chúng ta đối mặt với thách thức này.
Trong thời đại mà con người sinh ra đã bị đặt trên vai vô vàn những áp lực vô hình thì việc xuất hiện những triệu chứng tâm lý, những khủng hoảng trong đời là điều không thể tránh khỏi. Một trong số những “hội chứng” mà con người ta thường mắc phải nhất chính là Khủng Hoảng Hiện Sinh. Vậy thật sự nó là gì? Khủng hoảng hiện sinh có xấu như mọi người thường nghĩ? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Khủng hoảng hiện sinh là gì?
Khủng hoảng hiện sinh (tiếng Anh: existential crisis) là một trạng thái tâm lý khi mà người ta đặt ra những câu hỏi về ý nghĩa và mục đích của cuộc sống và sự tồn tại của bản thân. Điều này thường đi kèm với sự nhận thức về sự vô nghĩa của cuộc sống, cùng với sự hoài nghi về giá trị của mọi thứ.
Nói một cách đơn giản:
- Khủng hoảng hiện sinh là khi bạn đặt câu hỏi về ý nghĩa của cuộc sống và vai trò của bản thân trong thế giới này.
- Bạn cảm thấy mọi thứ đều vô nghĩa, không có mục đích và không có lý do để tiếp tục.
- Bạn có thể cảm thấy lo lắng, sợ hãi, cô đơn và tuyệt vọng.
Existential Crisis thường xảy ra khi một người đối diện với các trải nghiệm cực kỳ căng thẳng, sự mất mát quan trọng, hoặc khi họ thấy mình rơi vào tình huống mà họ cảm thấy không kiểm soát được. Những trải nghiệm này thường kích thích sự thực tế rằng cuộc sống không có ý nghĩa hoặc mục đích, và một người có thể cảm thấy mất mát hoặc rối bời về sự tồn tại của mình.
Bản chất của khủng hoảng hiện sinh có thể khác nhau đối với mỗi người, và nó có thể được thể hiện qua nhiều cách, từ cảm giác trống trải và mất mát đến sự căng thẳng tinh thần và cảm giác mất phương hướng trong cuộc sống. Đối với một số người, khủng hoảng hiện sinh có thể là một cơ hội để khám phá sâu hơn về bản thân và ý nghĩa của cuộc sống, trong khi đối với người khác, nó có thể gây ra sự lo lắng và khó khăn trong việc tìm kiếm ý nghĩa.
Dấu hiệu của khủng hoảng hiện sinh
Cảm xúc tiêu cực:
- Buồn bã.
- Lo âu.
- Tuyệt vọng.
- Tức giận.
- Hối hận.
- Tự ti.
- Tự trách.
- Tuyệt vọng.
Suy nghĩ tiêu cực:
- Mọi thứ đều vô nghĩa.
- Cuộc sống không có mục đích.
- Không có lý do để tiếp tục.
- Cảm giác như đang sống một cuộc sống giả tạo.
- Cảm giác như bạn không thuộc về nơi nào.
- Cảm giác trống rỗng và vô nghĩa.
Bạn sẽ tự đặt hàng loạt câu hỏi trong đầu như:
- Tôi là ai?
- Tại sao tôi đến với cuộc đời này?
- Tôi sống vì điều gì?
- Có nơi nào thuộc về tôi?
- Tại sao tôi phải làm những điều này?
- Tại sao đến cả cuộc sống của mình mà tôi còn không kiểm soát được?
- Tại sao không có thứ gì theo ý tôi?
- Tôi đã từng thích thứ đó rất nhiều, tại sao bây giờ lại không còn thích nó nữa?
- Ý nghĩa của sự tồn tại này là gì?
- Tại sao tôi được sinh ra?
- Cái chết có ý nghĩa gì?
- Tại sao sinh ra, cố gắng một đời lại phải chết đi?
- …
Nguyên nhân dẫn đến khủng hoảng hiện sinh
Biến cố lớn trong cuộc đời:
- Mất mát người thân.
- Thất nghiệp.
- Ly hôn.
- Bệnh tật.
- Tai nạn.
- Thiên tai.
Cột mốc quan trọng:
- Sinh nhật.
- Tốt nghiệp.
- Kết hôn.
- Có con.
- Nghỉ hưu.
Tiếp xúc với tôn giáo hoặc những học thuyết:
- Về cái chết.
- Ý nghĩa cuộc sống.
- Luân hồi.
- Bản chất của thực tế.
- Tâm lý học.
Cảm giác cô đơn và bị cô lập:
- Thiếu kết nối với bạn bè và gia đình.
- Cảm giác bị xã hội xa lánh.
- Chuyển đến một nơi mới.
- Bị bắt nạt.
Cảm giác không hài lòng với bản thân hoặc cuộc sống của mình:
- Mục tiêu không đạt được.
- Ước mơ không thành hiện thực.
- Mối quan hệ không hạnh phúc.
- Công việc không phù hợp.
Những góc nhìn khác nhau về khủng hoảng hiện sinh
- Góc nhìn tâm lý học: Khủng hoảng hiện sinh thường xuất phát từ sự bất mãn và lo lắng về sự tồn tại và ý nghĩa của bản thân. Cảm giác mất hướng và thiếu mục tiêu có thể dẫn đến tâm trạng suy tư và lo lắng.
- Góc nhìn triết học: Trong triết học, khủng hoảng hiện sinh thường được coi là một phần tự nhiên của sự tồn tại con người. Các triết gia đã nói về việc đối mặt với sự vô nghĩa của cuộc sống và cách chúng ta phản ứng với nó.
- Góc nhìn xã hội: Xã hội hiện đại với áp lực từ các yêu cầu về thành công, vật chất và hạnh phúc có thể làm tăng thêm cảm giác khủng hoảng hiện sinh. Sự so sánh với người khác và các tiêu chuẩn xã hội có thể dẫn đến sự thất vọng và tuyệt vọng.
- Góc nhìn tôn giáo: Trong một số tôn giáo, việc đối mặt với khủng hoảng hiện sinh có thể được coi là một phần của sự thử thách tâm linh và sự tìm kiếm ý nghĩa sâu xa của cuộc sống.
- Góc nhìn cá nhân: Mỗi người có cách tiếp cận và trải nghiệm riêng về khủng hoảng tồn tại. Đối với một số người, đây có thể là một cơ hội để tự khám phá và phát triển, trong khi đối với người khác, nó có thể là cái chết về mặt tinh thần.
Cách giúp bạn vượt qua khủng hoảng hiện sinh
Chấp nhận cảm xúc của bản thân
- Khủng hoảng hiện sinh là điều bình thường, không nên tự trách bản thân.
- Cho phép bản thân cảm nhận những cảm xúc tiêu cực như lo lắng, buồn bã, tuyệt vọng.
- Không cố gắng che giấu hoặc kìm nén cảm xúc của bản thân.
- Đôi khi thành thật với bản thân cũng là một sự giải thoát. Có một câu nói rất hay đó là: “Khi tâm trạng của bạn không được tốt… nhất định cũng đừng làm khó chính mình. Đời người, ngoài sự sống và cái chết ra tất cả đều là chuyện nhỏ nhặt. Chỉ cần mặt trời còn mọc mỗi ngày, sẽ không có hố sâu nào mà bạn không thể vượt qua được.”
Chia sẻ cảm xúc
- Trao đổi với bạn bè, gia đình.
- Chia sẻ những suy nghĩ và cảm xúc của bạn với người mà bạn tin tưởng.
- Nghe lời khuyên và sự hỗ trợ từ người khác.
- Nói chuyện với chính bản thân mình, giải quyết vấn đề với người tạo ra vấn đề, đó chính là bạn. Quay về và nhìn nhận thật kỹ nội tâm của mình, có thể bạn đã bỏ bê nó quá lâu.
Tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống
- Tham gia hoạt động thiện nguyện, giúp đỡ người khác. Đôi khi nhìn thấy nhiều hoàn cảnh sống khác nhau có thể giúp bạn có thêm nhiều góc nhìn về ý nghĩa cuộc sống.
- Theo đuổi đam mê, học hỏi những điều mới, thử thách bản thân.
- Kết nối với thiên nhiên, ngắm bầu trời, ngắm sao, cảm nhận những làn gió thổi qua.
- Đọc sách về triết học, tâm lý học hoặc tôn giáo. Những cuốn sách này có thể giúp bạn tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống và giải đáp những câu hỏi về sự tồn tại.
Chăm sóc sức khỏe
- Ăn uống khoa học, ngủ đủ giấc, tập thể dục thường xuyên. Đôi khi sức khỏe thế chất tốt cũng khiến sức khỏe tinh thần tốt lên.
- Hạn chế sử dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá.
- Thiền, yoga, tập thở để thư giãn tinh thần.
Tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý
- Nếu bạn cảm thấy quá tải và không thể tự mình vượt qua khủng hoảng hiện sinh, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia tâm lý.
- Chuyên gia tâm lý sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân, xác định nguyên nhân của khủng hoảng hiện sinh và hướng dẫn bạn cách vượt qua nó.
Khủng hoảng hiện sinh có thật sự xấu?
Khủng hoảng hiện sinh không hề xấu như bạn nghĩ, nó giúp bạn mở ra một cánh cửa để hiểu đúng hơn về ý nghĩa thật sự của cuộc sống này, giúp bạn tìm ra cái chân thật nhất của bản thân mình.
- Hiểu hơn về sự sống và cái chết: Đôi khi bạn chỉ đang tồn tại một cách máy móc, cơ thể này vẫn còn đó, như tâm hồn bạn thì đã chết từ lâu.
- Có trách nhiệm với bản thân: Bạn sống mà không có tự do, sống theo cái bóng của ai đó, bạn chưa từng quan tâm đến cảm xúc của chính mình.
- Chiêm nghiệm những mối quan hệ xung quanh: Bạn sống với mọi người như thế nào, về những sự kết nối. Bạn đã rời khỏi những mối quan hệ độc hại chưa? Bạn đã quan tâm đến những người thật lòng yêu thương bạn chưa?
- Sống đúng nghĩa: Bạn có đang làm những điều mình thích, bạn có đang ngộ nhận về thực tại. Bạn phải tìm ra được con đường mà chính bạn muốn đi, không phải là con đường mà xã hội này vẽ nên và tiêm nhiễm vào đầu bạn rằng bạn phải trở thành người như thế này, bạn phải thành công như thế này, bạn phải sống như thế này. Hãy bỏ những thứ hệ thống niềm tin cũ nát đó, và tìm ra thứ thuộc về bạn.